Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • удаться

    удастся, удадутся; удался, -лась, -лось; св.; разг. см. тж. удаваться 1) а) Осуществиться, завершиться удачно, успешно. Замысел кого-л. удался. Продаж

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • УДАТЬСЯ

    1. кьиле фин; хьун, мумкин хьун. 2. хъсандиз хьун, хъсанз акъатун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УДАТЬСЯ

    ...gəlmək, müvəffəqiyyətlə başa gəlmək (nəticələnmək); операция удалась əməliyyat baş tutdu; 2. müyəssər olmaq; müvəffəq olmaq; edə bilmək; ему не удало

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УМЯТЬСЯ

    1. хъсандиз хъуьтуьл хьун (мес. палчух). 2. ацукьун (къатуна гьатун, мес. векьер)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ужаться

    ...собраться в комок; сжаться (о человеке, животном) Ужаться в комок. Ужаться в углу. б) отт. Тесно прижавшись друг к другу, уместиться на небольшом про

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • удиться

    удится; нсв. Ловиться на удочку (о рыбе) Рыба плохо удится.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • УХАТЬСЯ

    несов. dan. bax ухнуться

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УНЯТЬСЯ

    ...soyumaq; боль унялась ağrı kəsdi; буря унялась tufan yatdı; гнев унялся hirsi soyudu.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УМЯТЬСЯ

    сов. basılmaq, tapdalanmaq, əzilmək; yatmaq, yaprıxmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УЕДАТЬСЯ

    несов. dan. 1. yeyilmək; 2. dişlənmək; 3. məc. incidilmək, əziyyət verilmək, gözümçıxdıya salınmaq (acı sözlərlə)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УДИТЬСЯ

    несов. tilova gəlmək (balıq)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УНЯТЬСЯ

    1. секин хьун, хъукьун (мес. аял). 2. секин хьун; акъвазун; элекьун (мес. хъел, тIал)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • умяться

    ...умялась. 2) Стать плотным от надавливания, приминания. Сено умялось. Снег умялся.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ухаться

    см. ухнуться; -аюсь, -аешься; нсв.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • уняться

    уймусь, уймёшься; унялся, -лась, -лось; унявшийся; св. см. тж. униматься 1) а) Перестать шуметь, кричать, плакать и т.п.; успокоиться (о ком-л.) Младе

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • УДАВАТЬСЯ

    несов. bax удаться.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УДАВАТЬСЯ

    несов., см. удаться.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • удаваться

    см. удаться 1), 2); удаётся; нсв. Удавалось закончить дело. Кому-л. всё удавалось в жизни.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • сдаться

    I сдамся, сдашься, сдастся, сдадимся, сдадитесь, сдадутся; сдайся; сдался, -лась, -лось; св. см. тж. сдаваться, сдача 1) Прекратив сопротивление, приз

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • вдаться

    вдамся, вдашься, вдастся, вдадимся, вдадитесь, вдадутся; вдайся; вдался, -лась, -лось; св. см. тж. вдаваться во что 1) только 3 л. Войти далеко вглубь

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • СДАТЬСЯ

    СДАТЬСЯ I сов. dan. 1. təslim olmaq; 2. aldanmaq; сдаться на слова sözə (dilə) aldanmaq; 3. güzəştə getmək, güzəşt etmək; 4. geri çəkilmək (çətinliklə

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВДАТЬСЯ

    ...uzanmaq; залив вдался в берег körfəz sahilin içərilərinə girmişdir: ◊ вдаться в подробности bir işin təfsilatını öyrənmək; təfsilatı ilə danışmaq, вд

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ВДАТЬСЯ

    гьахьун. ♦ вдаться в подробности вири куьлуь-шуьлуьйра къекъуьн, вири - куьлуь-шуьлуьярни кваз лугьун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • СДАТЬСЯ

    1. чеб (вич; жув) гъиле вугун; рей гун; вугун (душмандин гъиле есирвиле). 2. бушвал авун, буш хьун,

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ДАТЬСЯ

    сов. 1. uymaq; 2. əl vermək; 3. mənimsənmək; 4. ürəyə yatmaq; ◊ диву даться bax диво.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ДАТЬСЯ

    см. даваться. ♦ далось тебе это дело: постоянно возишься с ним вазни кар жагъана; гьамиша гьадал алахънава вун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • даться

    дамся, дашься, дастся, дадимся, дадитесь, дадутся; дайся; дался и дался, -лась, -лось; св.; разг. см. тж. даваться 1) Позволить схватить себя; допусти

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • НУЖДАТЬСЯ

    несов.1. герек хьун, игьтияжвал хьун, муьгьтеж хьун. 2. дарвиле (кесибвиле) хьун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • АУКАТЬСЯ

    несов. гье-гьей лугьуз сада-садаз гьараюн, къив гун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЧУДИТЬСЯ

    несов. разг. вилерикай карагун; ...хьиз хьун (са затI аквазвай хьиз хьун, са кас къвезвай хьиз хьун)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПУТАТЬСЯ

    несов. какахьун (мес. гьалар). 2. акахьун, ягъалмиш хьун; акадрун. 3. акахьун, къаришмиш хьун (мес. са кардик)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПУГАТЬСЯ

    несов. кичIе хьун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОДАТЬСЯ

    ...ярх жез, уьцIез башламишун). 3. рекьив атун, рази хьун. 4. фин; податься некуда фидай чка авач (чара атIанва).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ОТДАТЬСЯ

    1. кIевиз алахъун; кIеви гьевесдалди машгъул хьун (са кардал, са пешедал); жув (вич) гьа кардиз акъудун, гуьгъуьна гьатун (мес

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЛАЯТЬСЯ

    1. Söyüşmək; 2. Söymək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • МЧАТЬСЯ

    sürətlə getmək, çaparaq getmək, yüyürmək; çapmaq, qaçmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЧУЖДАТЬСЯ

    uzaqlaşmaq, uzaq gəzmək, qaçmaq, uzaq qaçmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • БОДАТЬСЯ

    несов. (крчаривди ягъун. 2. сада сад (крчаривди) ягъун, карчар элуькьрун, кукIун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ОДЕТЬСЯ

    1. алукIун (жувал), парталар алукIун. 2. жув кIевун; кIев хьун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • БОЯТЬСЯ

    несов. 1. кичIе хьун. 2. къурхувал хьун, хата хьун, чIур хьун; книга боится сырости ктабдиз ламувиликай хата ава (ам чIур жеда)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • БРАТЬСЯ

    ...ийиз). ♦ откуда что берѐтся! гьинай къвезва, гьинай. къачузва! браться за ум акьуллу хьун, акьулсузвал гадрун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ГНАТЬСЯ

    несов. галтугун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ДРАТЬСЯ

    несов. 1. кукIун, дяве хьун. 2. пер. дяве тухун, женг тухун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ДУМАТЬСЯ

    несов. разг. фикир авун, хьиз акун, хьиз хьун; мне думается, так лучше гьакI хъсан жедай хьиз аквада заз; гьакI хъсан жеда лагьана, фикирзава за

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КАЯТЬСЯ

    несов. 1. тахсир (гъалатI) хиве кьун. 2. пашманвал авун (тахсир хиве кьуна)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КУПАТЬСЯ

    несов. эхъуьн, чуьхуьнагар авун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КУСАТЬСЯ

    несов. 1. сада-сад кIасун). 2. кьун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КУТАТЬСЯ

    несов. жувал алчукун; галчукун; къалиндиз алукIун; ценер агудна жув кIевун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • МАЯТЬСЯ

    несов. разг. аман атIун, ччан акъатун; гуьнуькъара хьун; азабдик хьун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • МУЖАТЬСЯ

    несов. рикI кIевиз кьун, викIегь хьун, викIегьвал авун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • МЧАТЬСЯ

    несов. зарбдиз фин; катун; чкурун; зверун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЧУЖДАТЬСЯ

    несов. 1. катун; агат тавун; яргъа хьун; яргъаз акъвазун (мес. инсанрик акахь тийиз). 2. яргъа хьун, квайди тахьун (мес

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УГНАТЬСЯ

    сов. 1. çatmaq, yetişmək; 2. ayaqlaşmaq, özünü yetirmək, tənləşmək, bərabərləşmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УМЧАТЬСЯ

    чукурун; зарбдиз фин

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • UZATMA

    “Uzatmaq”dan f.is

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ЮДАЙКА

    yəhudişünaslıq (yəhudiliyə dair elmlərin məcmusu)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЮТИТЬСЯ

    1. olmaq, yerləşmək; 2. sığınmaq, daldalanmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УБИТЬСЯ

    разг. тIар хьун, тIарвал хьун; набут хьун; хер-кьацI хьун (галукьна, аватна); кьин; упав с лошади, убился насмерть балкIандилай аватна кьена (рекьида

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УБРАТЬСЯ

    разг. 1. хъфин. 2. къакъажун. 3. уст. жув (вич) безетмишун; безетмиш хьун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УВИДАТЬСЯ

    см. увидеться

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УГНАТЬСЯ

    агакьрун, агакьриз хьун (галтугна агакьрун ва я са кардал барабар хьун)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УДАВИТЬСЯ

    баймиш хьана кьин; вичи-вич баймишарна кьин

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УДАЛИТЬСЯ

    1. яргъа хьун; яргъаз къакъатун; яргъаз къекъечIун; яргъаз акъатун. 2. хъфин

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УДАЛЯТЬСЯ

    несов., см. 1) удаляться; 2) удалить.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УДАРИТЬСЯ

    1. галукьун; акьун. 2. пер. эгечIун, башламишун; удариться бежать катиз башламишун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УДАВИТЬСЯ

    сов. dan. özünü boğmaq, özünü asmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УЖИТЬСЯ

    рекье фин, туькIуьн, туькIвена яшамиш хьун, кьун (яшамиш хьунин къене)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УМАЯТЬСЯ

    разг. галатун, галатна аман атIун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УДАРЯТЬСЯ

    несов., см. удариться.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УМЫТЬСЯ

    жуван ччин-гъил чуьхуьн

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УВИДАТЬСЯ

    сов. dan. bax увидеться və повидаться

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УДАВКА

    ж xüs. 1. İlgək (boğmaq üçün); 2. qarmaq (balıq tutmaq üçün)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УДАЛИТЬСЯ

    сов. 1. uzaqlaşmaq; 2. getmək, çəkilmək, rədd olmaq; ◊ удалиться на покой bax покой.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УДАЛЯТЬСЯ

    несов. 1. bax удалиться; 2. uzaqlaşdırılmaq; 3. rədd edilmək, qovulmaq, kənar edilmək, çıxarılmaq (işdən, vəzifədən), 4. çəkilmək (diş); 5. tib. kəsil

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УПИТЬСЯ

    1. хъун, тухдалди хьун, бегьем хъун. 2. пер. лезет къачун, лезет хкудун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УВИТЬСЯ

    сов. dan. 1. sarınmaq; 2. bürünmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УДАРИТЬСЯ

    ...2. başlamaq, qapılmaq; удариться в слёзы ağlamağa başlamaq; удариться в бегство qaçmağa üz qoymaq, götürülmək, daban almaq; удариться в крайность ifr

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УБРАТЬСЯ

    сов. 1. dan. getmək, çıxıb getmək, rədd olmaq; убраться подобру-поздорову sağ-salamat (xoşluqla) çıxıb getmək; 2. dan. yığışdırmaq, yığışdırıb səliqəy

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УБОЯТЬСЯ

    сов. qəd. qorxmaq, hürkmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УБИТЬСЯ

    сов. dan. 1. bərk əzilmək, yıxılıb əzilmək; 2. yıxılıb (bərk dəyib) ölmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ULATMA

    сущ. от глаг. ulatmaq

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ЮТИТЬСЯ

    несов. аваз хьун; алаз хьун; секин хьун (яшамиш жез, чка кьуна, ацукьна)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УЧИТЬСЯ

    несов. кIелун; жуваз чирун; тарс къачун; чирвал къачун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УСЕЯТЬСЯ

    кьун; ацIун (мес. са чуьл инсанрив, цав гъетерив)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • UZATMA

    сущ. от глаг. uzatmaq: 1. удлинение чего-л. 2. продлевание (срока) 3. протягивание 4. укладывание (больного, ребёнка в постель и т

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • обломиться

    ...карандаша. Под напором толпы обломились перила. 2) жарг. Не удаться, провалиться (о предпринятом деле)

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • NƏSİB

    ...nəsib olmaq kimə доводиться, довестись (случиться, прийтись, удаться) к ому; mənə onu görmək səadəti nəsib olub на мою долю (мне) выпало счастье виде

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • выгореть

    ...солнце. Гимнастёрка выгорела добела. II -рит; св.; разг. см. тж. выгорать а) Удаться, получиться. Выгорит дело - рассчитаюсь с долгами. б) лекс., без

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • сорваться

    ...обращении (о резьбе, нарезке и т.п.) Резьба сорвалась. 8) разг. Не удаться, не состояться. Задуманное дело сорвалось. Попытка овладеть крепостью сорв

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • TUTMAQ

    ...danışıqlar baş tutmadı переговоры не состоялись 2) удаваться, удаться, получаться, получиться; zamanın nəbzini tutmaq поймать пульс времени, держать

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • BAŞ

    ...- л.; baş tutmaq: 1. состояться, осуществиться; 2. удаваться, удаться, получиться; 3. сбываться, сбыться. Ümidlərim baş tutmadı надежды мои не сбылис

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ÇIXMAQ

    ...(доходит до пояса) где 25. получаться, получиться, удаваться, удаться; выйти. Bundan heç nə çıxmaz из этого ничего не получится, fotoşəkil yaxşı çıxı

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
OBASTAN VİKİ
Çadtsa
Çadtsa (slovak. Čadca, pol. Czaca, mac. Csaca) — Slovakiyanın şimal-qərbinda şəhər. Jilina bölgəsində yerləşir. Əhalisi 27 min nəfərdir. Şəhər Polşa ilə Çexiyanın sərhəddində, Kisuttsa çayının sahilində yerləşir.
Adata
Hədət əl-Həmra' (ərəb. الحدث الحمراء‎; mənası – Qırmızı Hədət) və ya Adata (q.yun. Ἃδατα) — Tavr dağları yaxınlıqlarında, indiki Türkiyənin cənub-şərqində qədim şəhər. Şəhər Bizans-ərəb müharibələrində əhəmiyyətli rol oynamışdır. == Coğrafiya == Şəhər Tavr–Aladağlar dağ silsəsinin təqribən 1,000 metr (3,300 ft) yüksəkliyində, Adıyaman vilayətinin Gölbaşı rayonundakı Ağsu çayı yaxınlıqlarında yerləşirdi. Şəhərin dəqiq yeri naməlumdur. == Mənbə == === İstinadlar === === Ədəbiyyat === Houtsma, Martijn Theodoor, redaktor Al-Ḥadath // E.J. Brill's first encyclopaedia of Islam, 1913–1936, Volume III. Leiden: BRILL. 1987. səh. 187. ISBN 90-04-08265-4.
Urasa
Urasa - türk, anadolu və altay xalq mədəniyyətində və şamanizmdə nəfəs müalicəsi. İndiki vaxtda bir az da fərqli anlayışlarla qarışdırılaraq üfləməadı verilən, fövqəltəbii güclərlə əlaqəya keçilərək tətbiq olunan müalicə üsulu. Urasalamaq; bu əməliyyatı etməyi ifadə edir. == Uraz == Uraz - türk mədəniyyətində və xalq inancında taleh deməkdir. Uras, Oraz, Iraz olaraq da deyilir. Bəxt, şans deməkdir. Təsadüfləri təşkil etdiyine inanılan, yaxşı və ya pis vəziyyətləri təyin edən mücərrəd gücdür. Urasa anlayışı ilə əlaqəlidir. Namus, şərəf, ləyaqət kimi mənaları da vardır. == Etimologiya == (Ur) kökündən törəmişdir.
Banksia undata
Dryandra praemorsa (lat. Dryandra praemorsa) — bitkilər aləminin proteyaçiçəklilər dəstəsinin proteyakimilər fəsiləsinin dryandra cinsinə aid bitki növü.
Bidens nudata
Bidens nudata (lat. Bidens nudata) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin yatıqqanqal cinsinə aid bitki növü.
Carex nudata
Carex nudata (lat. Carex nudata) — bitkilər aləminin qırtıcçiçəklilər dəstəsinin topalaqkimilər fəsiləsinin cil cinsinə aid bitki növü.
Coreopsis nudata
Coreopsis nudata (lat. Coreopsis nudata) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin koreopsis cinsinə aid bitki növü.
Quercus undata
Quercus undata (lat. Quercus undata) — fıstıqkimilər fəsiləsinin palıd cinsinə aid bitki növü.
Vratsa vilayəti
Vratsa vilayəti (bolq. Област Враца) — Bolqarıstanın şimal-qərb zonasında yerləşən vilayət. Sahəsi 3619.7 Km2 olan Vratsa vilayətinin əhalisi, 2011-ci ilə olan məlumata görə 186 848 nəfərdir. == İnzibati əraziləri == Vratsa vilayəti 10 icmadan ibarətdir. Vratsa vilayətinin inzibati paytaxtı Vratsa şəhəridir. == Əhalisi == Vratsa vilayətinin əhalisinin 92.73 faizi milliyətcə bolqar, 6.18 faizi isə milliyətcə qaraçıdır.
Data
Verilənlər (ing. Data) – texniki vəsaitlərlə saxlanması, emal edilməsi və ötürülməsi üçün formal şəkildə təsvir olunan (kodlaşdırılan) məlumatdır. Verilənlər faktları, mətn, qrafik, müxtəlif şəkilləri, səsləri, analoq və ya rəqəm video-seqmentləri təsvir edirlər. Verilənlər sistemin informasiya istifadəçiləri tərəfindən istifadə olunan işlənməmiş materiallarıdır. Verilənlər termini latınca "datum" fakt sözündən yaranmışdır. Verilənlər ümumi halda ad, qiymət, tip və s. kimi struktur xarakteristikaları ilə təyin olunurlar. Verilənlər – mətn, rəqəm, zaman, pul, memo, OLE, məntiqi və s. tiplərə malik olurlar. == Terminologiya == “Verilənlər” anlayışı “informasiya” anlayışı ilə sıx bağlıdır.
Datse Seysuma
Datse Seysuma — Latviyanın 3-cü Birinci xanımı (2011—2015). == Həyatı == Datse Seysuma 1973-cü il yanvarın 10-da anadan olub. == Ailəsi == Datse Seysuma 2011-2015-ci illərdə Latviya Prezidenti olan Andris Berzinş ilə ailəli idi.
Kurmancan Datka
Kurmancan Datka (1811-1907) - qırğız qəhrəmanı, böyük türk anası. == Həyatı == Datka bir ünvan olub, hökmdar, general, idarəçi kimi mənalarda istifadə olunur. Kurmancan Datka isə göstərdiyi şücaətlər nəticəsində bu ünvana iki dəfə layiq görülüb. Bu hadisə sadəcə Orta Asyada deyil, bütün türk və islam aləmində görünməmiş bir hadisə idi. Kurmancan 1811-ci ildə Oş şəhərinə yaxın Madi qışlağında Munquş nəslinin Bargi qəbiləsindən olan bir əkinçi ailəsində dünyaya göz açıb. 1832-ci ildə Xokand xanlığının baş naziri və baş komandiri Alimbek Datka ilə evlənib. Bu evlilikdən cütlüyün 5 oğlu və iki qızı dünyaya gəlir. Hətta bəzi mənbələrə əsasən 96 yaşında vəfat edən Kurmancan Datkanın uşaqlarının, nəvələrinin və nəticələrinin sayı 100 nəfərdi. Rusiya 1700-cü illərdən etibarən islam dini əleyhinə fəaliyyətə keçdi. 1742-ci ildə qəbul edilən qərara əsasən məscidlər ancaq rusların və yeni vaftiz edilənlərin yaşadıqları yerlərdə tikilə bilərdi.
Urata Rama
Urata Rama (20 dekabr 1986) — Kosovolu atıcı. Urata Rama Kosovonu 2016-cı ildə XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. == Karyerası == Urata Rama birinci dəfə Olimpiya Oyunlarına 2016-cı ildə qatıldı. O, Rio-de-Janeyroda baş tutan XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında qadınlar 10 m məsafəyə pnevmatik tapança yarışında iştirak etdi. Ümumilikdə 402.3 xal toplayaraq 48-ci yeri tutdu və finala vəsiqə qazana bilmədi.
Pyatsa dei Mirakoli
Pyatsa dei Mirakoli (it. Piazza dei Miracoli) — Pizada yerləşən meydan. Məşhur Piza qülləsi və içərisində yerləşən Piza Kafedralı bu şəhərdə yerləşir. Turizm baxımdan böyük əhəmiyyətə sahib olan Piza qülləsi İtaliyada turistlərin ən çox ziyarət etdiklərdən yerlərdən biri hesab olunur. Tikili 1987-ci ildə UNESCO tərəfindən Ümumdünya irsi siyahısına salınmışdır.
Alpha Data
Data SoCool
Data SoCool — Data sahələrində ixtisaslaşmış peşəkar tədris müəssisəsi. Bu sahələrdə Azərbaycanda iş dünyası ilə təhsil arasında mövcud olan mütəxəssis boşluğunu doldurmaq və qurumların əməkdaşlarının yeni bacarıqlar əldə etmələri üçün müxtəlif dərslər tədris etməkdədir. Hazırda peşəkar ekspertlər, Avropa standartlı təlim mərkəzinə sahib olmaqla, Microsoft, IBM kimi vendorlarla rəsmi əməkdaşlıq etməklə, sıfırdan pilləli şəkildə tədris edilən və sonda uğurlu məzunlarımızın qurumlara yönləndirilməsi ilə məşğul olan Karyera Mərkəzinə sahib olmaqla ölkənin data təhsili sektoruna liderlik etməkdəyik. Hazırda yüzlərlə Data SoCool məzunu aparıcı özəl qurumlarda və dövlət orqanlarında çalışmaqdadırlar. == Tarixi == Data SoCoolun datanın faydalarını Azərbaycanda təbliğ etmək fəaliyyəti ilk olaraq 2018-ci ilinin avqust ayından bu sahəni öyrənmək istəyən şəxslərə istiqamət vermək ideyası ilə başlamışdır. 2018-ci ilin sentyabr ayında Azərbaycan Gənclər Fondunun XI Qrant müsabiqəsinə müraciət etmiş və 2019-cu ilin fevral ayından etibarən 500-dən çox müraciətçi arasından 3 mərhələ ilə seçilən 30 gənclə Excel, Power BI, SPSS və Tableau proqramlarına giriş mövzuları və bir neçə müxtəlif şirkətlərə infoturla ümumilikdə 12 günlük təlimlə başladı. Data SoCoolun ilk məzunları sayılan bu 30 gəncin bir qismi hazırda ölkənin aparıcı maliyyə, IT şirkətlərində və banklarında çalışırlar, bəziləri isə Avropanın aparıcı universitetlərində təhsillərini davam etdirirlər. == Layihə əsaslı tədris == Data SoCool Təhsil modeli data sahələrində karyera qurmaq istəyən şəxslər üçün sıfırdan — Peşəkar İnkişaf Planının hazırlanmasından sonda iş və ya təcrübə ilə təmin etmək mərhələsinə qədər pilləli şəkildə dizayn edilmişdir. Öncə Karyera Məsləhətçisi tərəfindən tələbənin mövcud bazasına və öyrənmə imkanlarına uyğun olaraq Peşəkar İnkişaf Planı hazırlanır və Plan üzərindən dərslər tədris olunur. Yerli və Beynəlxalq Əmək bazarının tələblərinin araşdırılaraq formalaşdırılmış dərs sillabusları iş dünyasından real praktiki tapşırıqlarla təkmilləşdirilmişdir.
Data jurnalistika
Data jurnalistikası — rəqəmlərə əsaslanan, faktlarla hazırlanan xəbərləmə forması deməkdir. Lakin bu, data jurnalistikanın tam tərifi deyil. Bəziləri düşünür ki, data jurnalistika cədvəllərdə verilən rəqəmlərin kolleksiyasıdır.20 il əvvəl jurnalistlər cədvəldə verilən informasiya əsasında izahedici yazılar yazırdılar. Lakin rəqəmsal dünyada rəqəmlə ifadə edilən hər şey data jurnalistika üçün mənbə ola bilər. == Növləri == Kibercinayətkarlığa dair hesabat. Jurnalistlər üçün məlumat bazaları.jurnalistlər hekayələr hazırlamaq üçün bu böyük məlumat bazalarından istifadə edirlər. İnfoqrafiya Məlumatların vizuallaşdırılması. İnteraktiv vizual Data Oyunlar == Bir anlayış olaraq yaranması == Jurnalistikada datadan istifadə edilməsinin ən erkən nümunələrindən biri CBS tərəfindən prezident seçkilərinin nəticələrini proqnozlaşdırmaq üçün əsas çərçivə kompüterindən istifadə etmək cəhdinin 1952-ci ilə təsadüf edir, ancaq 1967-ci ilə qədər məlumatların təhlili üçün kompüterlərdən istifadə edilməsinə başlanıldı. O vaxt Azad Detroit Mətbuatında işləyən Philip Meyer, şəhər boyu yayılan iğtişaşlar barədə məlumatları yaxşılaşdırmaq üçün əsas çərçivədən istifadə etdi. Jurnalistikada məlumatların təhlili üçün yeni bir presedent dəsti ilə Meyer, Donald Barlett və James Steele ilə 1970-ci illərdə Filadelfiyada hökm oxunuşlarına dair nümunələrə baxmaq üçün əməkdaşlıq etdi.
Data jurnalistikası
Data jurnalistikası — rəqəmlərə əsaslanan, faktlarla hazırlanan xəbərləmə forması deməkdir. Lakin bu, data jurnalistikanın tam tərifi deyil. Bəziləri düşünür ki, data jurnalistika cədvəllərdə verilən rəqəmlərin kolleksiyasıdır.20 il əvvəl jurnalistlər cədvəldə verilən informasiya əsasında izahedici yazılar yazırdılar. Lakin rəqəmsal dünyada rəqəmlə ifadə edilən hər şey data jurnalistika üçün mənbə ola bilər. == Növləri == Kibercinayətkarlığa dair hesabat. Jurnalistlər üçün məlumat bazaları.jurnalistlər hekayələr hazırlamaq üçün bu böyük məlumat bazalarından istifadə edirlər. İnfoqrafiya Məlumatların vizuallaşdırılması. İnteraktiv vizual Data Oyunlar == Bir anlayış olaraq yaranması == Jurnalistikada datadan istifadə edilməsinin ən erkən nümunələrindən biri CBS tərəfindən prezident seçkilərinin nəticələrini proqnozlaşdırmaq üçün əsas çərçivə kompüterindən istifadə etmək cəhdinin 1952-ci ilə təsadüf edir, ancaq 1967-ci ilə qədər məlumatların təhlili üçün kompüterlərdən istifadə edilməsinə başlanıldı. O vaxt Azad Detroit Mətbuatında işləyən Philip Meyer, şəhər boyu yayılan iğtişaşlar barədə məlumatları yaxşılaşdırmaq üçün əsas çərçivədən istifadə etdi. Jurnalistikada məlumatların təhlili üçün yeni bir presedent dəsti ilə Meyer, Donald Barlett və James Steele ilə 1970-ci illərdə Filadelfiyada hökm oxunuşlarına dair nümunələrə baxmaq üçün əməkdaşlıq etdi.
Data mining
Verilənlərin hasilatı, data mədənçiliyi və ya verilənlərin mədənçiliyi — maşın öyrənməsi, statistika və verilənlər bazası sistemlərinin kəsişməsindəki metodları əhatə edən böyük məlumat dəstlərində nümunələrin çıxarılması və aşkarlanması prosesi. Verilənlərin hasilatı, məlumat toplusundan məlumatı (ağıllı üsullarla) çıxarmaq və məlumatları daha sonra istifadə üçün başa düşülən struktura çevirmək məqsədi daşıyan kompüter elmləri və statistikanın fənlərarası alt sahəsidir. Verilənlərin hasilatı "verilənlər bazasında bilik kəşfi" (KDD) prosesinin təhlil mərhələsidir. Xam təhlil mərhələsindən başqa, o, həmçinin verilənlər bazası və məlumatların idarə edilməsi aspektlərini, verilənlərin əvvəlcədən işlənməsini, model və nəticə çıxarma mülahizələrini, maraqlılıq ölçülərini, mürəkkəblik mülahizələrini, aşkar edilmiş strukturların sonrakı emalını, vizuallaşdırmanı və onlayn yeniləməni əhatə edir. "Data mining" səhv addır, çünki məqsəd məlumatların özünün çıxarılması (hasilatı) deyil, böyük həcmdə məlumatlardan nümunələrin və biliklərin çıxarılmasıdır. O, həm də məşhur sözdür və genişmiqyaslı məlumatların və ya informasiya emalının istənilən formasına, eləcə də süni intellekt və biznes intellekti daxil olmaqla, qərar qəbuledici dəstək sisteminin hər hansı tətbiqinə tez-tez tətbiq olunur. Adətən daha ümumi terminlər, verilənlərin təhlili və analitikası və ya faktiki metodlara istinad etmək ya da süni intellekt və maşın öyrənməsi daha uyğundur. Faktiki verilənlərin hasilatı tapşırığı, məlumat qeydləri qrupları, qeyri-adi qeydlər və asılılıqlar kimi əvvəllər naməlum, maraqlı nümunələri çıxartmaq üçün böyük miqdarda məlumatın yarı avtomatik və ya avtomatik təhlilidir. Bu, adətən fəza indeksləri kimi verilənlər bazası üsullarından istifadəni nəzərdə tutur. Bu nümunələr daha sonra daxil edilən məlumatların bir növ xülasəsi kimi görünə bilər və sonrakı təhlillərdə və ya maşın öyrənməsində və proqnozlaşdırıcı analitikada istifadə edilə bilər.
Daşa Astafeva
Darya "Daşa" Viktorivna Astafeva (ukr. Дар'я Вікторівна Астаф’єва; 4 avqust 1985) — Ukrayna aktrisası, müğənnisi və fotomodeli.
Data mərkəzi
Data mərkəzi — kompüter sistemləri və telekommunikasiya və saxlama sistemləri kimi əlaqəli komponentləri yerləşdirmək üçün istifadə edilən bina daxilində xüsusi yer və ya binalar qrupu. İT əməliyyatları biznesin davamlılığında mühüm əhəmiyyət kəsb etdiyi üçün o enerji təchizatı, data kommunikasiyası əlaqələri, ətraf mühitə nəzarət (məsələn kondisioner, yanğının söndürülməsi) və müxtəlif təhlükəsizlik cihazları üçün ehtiyat komponentləri və infrastrukturu ehtiva edir. Böyük data mərkəzi kiçik bir qəsəbə qədər elektrik istifadə edən sənaye böyüklüyündəki əməliyyatdır. 2022-ci ildə təxmini qlobal data mərkəzi elektrik enerjisi istehlakı 240-340 terra-vatt və ya qlobal elektrik enerjisi tələbatının təxminən 1-1,3%-ni təşkil edib. Bu 2022-ci ildə təxminən 110 terra-vatt və ya qlobal elektrik tələbatının 0,4%-i olduğu təxmin edilən kriptovalyuta mədənçiliyi üçün istifadə olunan enerjidən ayrıdır. Data mərkəzləri ölçü, güc tələbləri, ehtiyatlılıq və ümumi struktur baxımından geniş şəkildə fərqlənə bilər. Data mərkəzlərinin növlərini seqmentləşdirmək üçün istifadə olunan dörd ümumi kateqoriya - yerli data mərkəzləri, yerləşdirmə vasitələri, hipermiqyaslı data mərkəzləri və kənar data mərkəzləridir. == Həmçinin bax == == İstinadlar == == Əlavə ədəbiyyat == Schaeffer, Howard. Data center operations: a guide to effective planning, processing, and performance. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
Big data
Böyük verilənlər (ing. big data) — ənənəvi məlumat emalı proqramı ilə idarə oluna bilməyəcək qədər böyük və ya mürəkkəb verilənlər dəstləri. Çoxlu daxiletməsi (sətir) olan məlumatlar daha böyük statistik güc təklif edir, halbuki daha yüksək mürəkkəbliyə malik məlumatlar (daha çox atribut və ya sütun) daha yüksək yanlış aşkaretmə dərəcəsinə səbəb ola bilər. Rəsmi tərifin olmaması səbəbindən bəzən sərbəst şəkildə istifadə olunsa da, ən yaxşı şərh odur ki, o, yalnız kiçik miqdarda istifadə edildikdə dərk edilə bilməyən böyük bir məlumat toplusudur. Böyük verilənlərin təhlili ilə bağlı problemlərə məlumatların toplanması, saxlanması, təhlili, axtarış, paylaşma, ötürmə, vizuallaşdırma, sorğulama, yeniləmə, məlumat məxfiliyi və məlumat mənbələri daxildir. Böyük verilənlər əvvəlcə üç əsas anlayışla əlaqələndirildi: həcm, müxtəliflik və sürət. Böyük məlumatların təhlili seçmə zamanı çətinliklər yaradır və bu səbəbdən, əvvəlcə yalnız müşahidələrə və seçmələrə imkan verir. Beləliklə, dördüncü anlayış, doğruluq, məlumatların keyfiyyətinə və ya dərinliyinə aiddir. Böyük verilənlərin doğruluğu üçün ekspertizaya kifayət qədər sərmayə qoyulmadan, məlumatların həcmi və müxtəlifliyi təşkilatın böyük verilənlərdən dəyər yaratmaq və əldə etmək imkanlarını aşan xərclər və risklər yarada bilər. Böyük verilənlər termininin cari istifadəsi proqnozlaşdırıcı analitika, istifadəçi davranışının analitikası və ya böyük verilənlərdən dəyər çıxaran digər müəyyən qabaqcıl məlumat analitikası metodlarının istifadəsinə, nadir hallarda isə məlumat dəstinin müəyyən ölçüsünə aiddir.
Böyük data
Böyük verilənlər (ing. big data) — ənənəvi məlumat emalı proqramı ilə idarə oluna bilməyəcək qədər böyük və ya mürəkkəb verilənlər dəstləri. Çoxlu daxiletməsi (sətir) olan məlumatlar daha böyük statistik güc təklif edir, halbuki daha yüksək mürəkkəbliyə malik məlumatlar (daha çox atribut və ya sütun) daha yüksək yanlış aşkaretmə dərəcəsinə səbəb ola bilər. Rəsmi tərifin olmaması səbəbindən bəzən sərbəst şəkildə istifadə olunsa da, ən yaxşı şərh odur ki, o, yalnız kiçik miqdarda istifadə edildikdə dərk edilə bilməyən böyük bir məlumat toplusudur. Böyük verilənlərin təhlili ilə bağlı problemlərə məlumatların toplanması, saxlanması, təhlili, axtarış, paylaşma, ötürmə, vizuallaşdırma, sorğulama, yeniləmə, məlumat məxfiliyi və məlumat mənbələri daxildir. Böyük verilənlər əvvəlcə üç əsas anlayışla əlaqələndirildi: həcm, müxtəliflik və sürət. Böyük məlumatların təhlili seçmə zamanı çətinliklər yaradır və bu səbəbdən, əvvəlcə yalnız müşahidələrə və seçmələrə imkan verir. Beləliklə, dördüncü anlayış, doğruluq, məlumatların keyfiyyətinə və ya dərinliyinə aiddir. Böyük verilənlərin doğruluğu üçün ekspertizaya kifayət qədər sərmayə qoyulmadan, məlumatların həcmi və müxtəlifliyi təşkilatın böyük verilənlərdən dəyər yaratmaq və əldə etmək imkanlarını aşan xərclər və risklər yarada bilər. Böyük verilənlər termininin cari istifadəsi proqnozlaşdırıcı analitika, istifadəçi davranışının analitikası və ya böyük verilənlərdən dəyər çıxaran digər müəyyən qabaqcıl məlumat analitikası metodlarının istifadəsinə, nadir hallarda isə məlumat dəstinin müəyyən ölçüsünə aiddir.
Data mədənçiliyi
Verilənlərin hasilatı, data mədənçiliyi və ya verilənlərin mədənçiliyi — maşın öyrənməsi, statistika və verilənlər bazası sistemlərinin kəsişməsindəki metodları əhatə edən böyük məlumat dəstlərində nümunələrin çıxarılması və aşkarlanması prosesi. Verilənlərin hasilatı, məlumat toplusundan məlumatı (ağıllı üsullarla) çıxarmaq və məlumatları daha sonra istifadə üçün başa düşülən struktura çevirmək məqsədi daşıyan kompüter elmləri və statistikanın fənlərarası alt sahəsidir. Verilənlərin hasilatı "verilənlər bazasında bilik kəşfi" (KDD) prosesinin təhlil mərhələsidir. Xam təhlil mərhələsindən başqa, o, həmçinin verilənlər bazası və məlumatların idarə edilməsi aspektlərini, verilənlərin əvvəlcədən işlənməsini, model və nəticə çıxarma mülahizələrini, maraqlılıq ölçülərini, mürəkkəblik mülahizələrini, aşkar edilmiş strukturların sonrakı emalını, vizuallaşdırmanı və onlayn yeniləməni əhatə edir. "Data mining" səhv addır, çünki məqsəd məlumatların özünün çıxarılması (hasilatı) deyil, böyük həcmdə məlumatlardan nümunələrin və biliklərin çıxarılmasıdır. O, həm də məşhur sözdür və genişmiqyaslı məlumatların və ya informasiya emalının istənilən formasına, eləcə də süni intellekt və biznes intellekti daxil olmaqla, qərar qəbuledici dəstək sisteminin hər hansı tətbiqinə tez-tez tətbiq olunur. Adətən daha ümumi terminlər, verilənlərin təhlili və analitikası və ya faktiki metodlara istinad etmək ya da süni intellekt və maşın öyrənməsi daha uyğundur. Faktiki verilənlərin hasilatı tapşırığı, məlumat qeydləri qrupları, qeyri-adi qeydlər və asılılıqlar kimi əvvəllər naməlum, maraqlı nümunələri çıxartmaq üçün böyük miqdarda məlumatın yarı avtomatik və ya avtomatik təhlilidir. Bu, adətən fəza indeksləri kimi verilənlər bazası üsullarından istifadəni nəzərdə tutur. Bu nümunələr daha sonra daxil edilən məlumatların bir növ xülasəsi kimi görünə bilər və sonrakı təhlillərdə və ya maşın öyrənməsində və proqnozlaşdırıcı analitikada istifadə edilə bilər.
Fiber distributed data interface
== FDDI == FDDI (Fiber Distributed Data Interface) — verilənlərin optik lifli xətlərlə yüksəksürətli ötürülməsi şəbəkəsinin arxitekturasıdır. Verilənləri ötürmə sürəti 100 Mbit/san-dir. Topologiyası ikiqat halqa və ya qarışıqdır (ulduzvarı və ya ağacvari istisna olmaqla). Stansiyaların maksimum sayı 1000-dir.