DÜŞMƏK

гл. 1. аватун; göydən üç alma düşdü цавай пуд ич аватна (махарин эхир); ruhdan düşmək пер. руьгьдай аватун; hörmətdən düşmək гьуьрметдай аватун; // кьери хьун, зайиф хьун; агъуз хьун, тӀимил хьун (мес. вацӀун яд); // ужуз хьун, агъуз хьун (мес. къиметар); 2. эвичӀун (мес. гурарай, фуруз ва мс.); eşşəyə minmək bir ayıb, eşşəkdən düşmək iki ayıb. Ata. sözü ламрал акьахун – са айиб, эвичlун – кьве айиб; 3. авахьун, аватун (мес. виняй агъуз къванер); 4. атун, чукӀун, атӀумун (мес. экв); 5. ярх хьун, акьалдун; яргъи хьун; üzü üstə düşmək ччинихъди ярх хьун (акьун); 6. акъатун; акъатна (алатна) аватун (мес. кек, сас); 7. къун (мес. марф); ацукьун (мес. чиг, жив); 8. гьатун (секинвал, ван ва мс.); yola düşmək рекье гьатун; izinə düşmək геле гьатун; 9. гьатун, аватун; həbsə düşmək къазаматда гьатун, къазаматдиз аватун; tora düşmək туруна гьатун; 10. са чкадиз гьахьиз хьун, физ хьун, агакьиз хьун, са чкада иштирак ийиз хьун (мес. ижласда); 11. алукьун; (атана) агакьун; авалун; soyuqlar düşdü къаяр алукьна; qış düşdü кьуьд алукьна; axşam düşmək ряден хьун (алукьун), нян хьун; 12. акъатун, гьатун; авалун, хьун (мес. дяве); чукӀун (мес. азар, ван); 13. гьахьун, эгечӀун, авалун (мес. кьуьлиз); 14. дуьшуьш хьун, туьш хьун, гьалтун; 15. гьалтун, агакьун; hərəyə beş manat düşür гьардал вад манат гьалтзава; 16. кутугун, кьун, туькӀуьн; хийир гун, хийир хьун, файда хьун, куьмек хьун, виже атун; 17. хьун; qırt düşmək кьуьртӀуь хьун (верч, къуш, къаз); 18. акатун; yağışa düşmək марфадик акатун; qabağa düş вилик акат; // кьун; xəstəliyə düşmək азар акатун, азарди кьун; 19. пер. кӀватун; усал хьун, зайиф хьун, яхун хьун, элчӀуьхун; кьуьзуь хьун; 20. акьун, акун (мес. вилиз гьим ятӀани); ** ayaqdan düşmək кил. ayaq; başa düşmək кил. baş; düşər-düşməzi olar кутугдай, кутуг тийирди жеда, низ хьайитӀани кутугдач (нетижа, эхир кьил малум тушир ва я шаклу тир затӀунин гьакъинда); əldən düşmək кил. əl; gözü düşmək кил. göz; işi düşmək кил. iş; nə düşüb, nə düşüb ki вуч ава, вуч талукьвал ава, себеб вуч я (хьи), вуч себебдалди, квез лазим я, талукьвал авач; söz düşmək кил. söz; ürəyi düşmək кил. ürək.
DÜŞMƏ
DÜŞMƏLİ
OBASTAN VİKİ
Eşqə düşmək
Eşqə düşmə, vurulmaq, aşiq olmaq adətən başqa bir insana qarşı güclü bağlılıq və sevgi hisslərinin inkişafıdır. İngilis dilində bu termin (ing. falling in love) metaforik xarakter daşıyır, prosesin fiziki "yıxılma" aktı kimi ani, idarəolunmaz olduğunu və sevgilini “xəstəliyə düşmək” və ya “tələyə düşmək” kimi həssas vəziyyətdə buraxdığını vurğulayır. Bu, həm də prosesdə aşağı beyin mərkəzlərinin əhəmiyyətini əks etdirə bilər, bu, rasional beyni (Con Klizin sözləri ilə desək) “bu aşiq olmaq çox qəribədir...” nəticəsinə gətirə bilər. O, okkultizmlə həmsərhəddir”. == Faktorlar == === Psixoloji === “Aşiq olana güclü töhfə verən məlum faktorlara yaxınlıq, oxşarlıq, qarşılıqlılıq və fiziki cəlbedicilik daxildir”, eyni zamanda, proses köhnə uşaqlıq bağlılıq nümunələrinin yenidən aktivləşdirilməsini nəzərdə tutur. İki insan arasında dərin qurulmuş psixoloji paralellər də onların cütləşmə-bağlanmasının əsasını təşkil edə bilər ki, bu da sadəcə narsisistik identifikasiyası ilə həmsərhəd ola bilər. Yunqçular eşqə düşmək prosesini anima və ya animusun digər insana proyeksiyası kimi baxırlar və bunun daxil ola biləcəyi anlaşılmazlıq potensialı var. === Kimyəvi === Eşqə düşmə zamanı iki kimyəvi reaksiya baş verir ki, bu da oksitosin və vazopressinin artmasıdır; və Elisabeth Young-Bruehl göstərir ki, "biz aşiq olduğumuz zaman öz beynimizin emosional mərkəzlərindən keçən təbii amfetamin axınına düşürük". Sosiobiologiyaya gəlincə, vurğulanır ki, həyat yoldaşlarının seçimi yalnız başın öhdəsinə buraxıla bilməz və kompleks neyrokimyəvi dəstək tələb olunmalıdır.

Digər lüğətlərdə